Prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej wiąże się dla przedsiębiorcy z korzyściami w postaci prawa uzyskania pomocy publicznej (dalej również „SSE”). W niniejszym artykule zarysowane zostaną korzyści związane z działalnością na terenie SSE. Przedstawione zostaną również wybrane istotne warunki skorzystania z pomocy publicznej w tym zakresie.
Zezwolenie na prowadzenie działalności na terenie SSE
Podstawą do korzystania z pomocy publicznej w oparciu o art. 12 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, jest zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie danej strefy. Zezwolenie to określa przedmiot działalności gospodarczej oraz warunki dotyczące w szczególności:
- zatrudnienia przez przedsiębiorcę przy prowadzeniu działalności gospodarczej na terenie strefy przez określony czas określonej liczby pracowników;
- dokonania przez przedsiębiorcę na terenie strefy inwestycji o wartości przewyższającej określoną kwotę;
- terminu zakończenia inwestycji;
- maksymalnej wysokości kosztów kwalifikowanych inwestycji i dwuletnich kosztów kwalifikowanych pracy.
Zezwolenie jest wydawane podmiotowy wyłonionemu w drodze przetargu lub rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Wydawane jest ono przez ministra właściwego do spraw gospodarki, któremu przysługują również wyłączne kompetencje do jego cofnięcia i zmiany. Minister może jednak w drodze rozporządzenia powierzyć kompetencje do udzielania zezwoleń podmiotowi zarządzającemu strefą. Aktualnie wydanych zostało 14 takich rozporządzeń.
Wygaśnięcie, cofnięcie i zmiana zezwolenia
Zezwolenie wygasa z upływem okresu, na jaki została ustanowiona strefa. Zezwolenie może być cofnięte albo zakres lub przedmiot działalności określony w zezwoleniu może zostać ograniczony, jeżeli przedsiębiorca:
1. zaprzestał na terenie strefy prowadzenia działalności gospodarczej, na którą posiadał zezwolenie, lub
2. rażąco uchybił warunkom określonym w zezwoleniu, lub
3. nie usunął uchybień stwierdzonych w toku kontroli w terminie do ich usunięcia wyznaczonym w wezwaniu ministra właściwego do spraw gospodarki, lub
4. wystąpił z wnioskiem o cofnięcie zezwolenia albo ograniczenie zakresu lub przedmiotu działalności określonego w zezwoleniu.
Minister właściwy do spraw gospodarki może także, na wniosek przedsiębiorcy, po zasięgnięciu opinii zarządzającego strefą, zmienić zezwolenie, przy czym zmiana nie może:
1. dotyczyć obniżenia poziomu zatrudnienia, określonego w zezwoleniu w dniu jego udzielenia, o więcej niż 20%;
2. skutkować zwiększeniem pomocy publicznej;
3. dotyczyć spełnienia wymagań odnoszących się do inwestycji realizowanej na gruntach podmiotów innych niż zarządzający, Skarb Państwa, jednoosobowa spółka Skarbu Państwa, jednostka samorządu terytorialnego albo związku komunalnego.
Korzyści związane z działalnością na terenie SSE
Pomoc publiczna, jaką otrzymuje podmiot prowadzący działalność gospodarczą na terenie strefy w ramach uzyskanego zezwolenia, przejawia się w objęciu dochodów uzyskanych z takiej działalności przez osoby prawne lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą zwolnieniem od podatku dochodowego na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych lub w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 12 ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych oraz art. 17 ust. 1 pkt. 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).
Zwolnienie to stanowi pomoc regionalną, która jest przyznawana z tytułu:
1) kosztów nowej inwestycji, której wielkość jest liczona jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i kosztów inwestycji kwalifikujących się do objęcia pomocą, lub
2) tworzenia nowych miejsc pracy, której wielkość jest liczona jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i dwuletnich kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników, obejmujących koszty płacy brutto tych pracowników, powiększone o składki obowiązkowe, takie jak składki na ubezpieczenie społeczne, ponoszone przez przedsiębiorcę od dnia zatrudnienia tych pracowników.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt. 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z art. 10 ustawy z 30 kwietnia 2004 oku o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Jednocześnie zwolnienie to przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy.
Warunki zwolnienia od podatku dochodowego
Zgodnie z § 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia z dnia 10 grudnia 2008 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych, przedsiębiorcy przysługuje zwolnienie od podatku dochodowego z tytułu kosztów nowej inwestycji począwszy od miesiąca, w którym poniósł wydatki inwestycyjne w okresie od dnia uzyskania zezwolenia, aż do wyczerpania dopuszczalnej pomocy regionalnej, jeżeli spełnione zostaną kumulatywnie następujące przesłanki:
1) utrzymania własności składników majątku, z którymi były związane wydatki inwestycyjne – przez okres 5 lat od dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, a w przypadku małych i średnich przedsiębiorców – przez okres 3 lat, przy czym nie wyklucza się wymiany przestarzałych instalacji lub sprzętu w związku z szybkim rozwojem technologicznym;
2) utrzymania inwestycji w regionie, w którym udzielono pomocy, przez okres nie krótszy niż 5 lat od momentu, gdy cała inwestycja zostanie zakończona, a w przypadku małych i średnich przedsiębiorców – przez okres nie krótszy niż 3 lata.
Zwolnienie od podatku dochodowego z tytułu tworzenia nowych miejsc pracy przysługuje przedsiębiorcy począwszy od miesiąca, w którym rozpoczął ponoszenie kosztów pracy, aż do wyczerpania dopuszczalnej pomocy regionalnej.
Prowadzenie działalności również poza terenem SSE
Przepis § 5 ust. 5 rozporządzenia w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych łączy przyznanie powyższych zwolnień wyłącznie z działalnością prowadzoną na terenie strefy. Ponadto, w przypadku prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej również poza obszarem strefy, działalność prowadzona na terenie strefy musi być wydzielona organizacyjnie, a wielkość zwolnienia określa się w oparciu o dane jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność wyłącznie na terenie strefy.
Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na obszarze specjalnej strefy ekonomicznej określa rodzaj prowadzonej działalności, jak i terytorialny zakres działania podmiotu, którego owe zezwolenie dotyczy. Wskazane elementy są bezwzględnie wiążące dla tego podmiotu. Oznacza to, że podmiot taki nie może prowadzić innej działalności niż określona w zezwoleniu i poza obszarem specjalnej strefy ekonomicznej oraz jednocześnie w tym zakresie korzystać z ulg, jakie skorelowane są z wydanym zezwoleniem.
Podkreślić należy, iż w każdym przypadku działalność prowadzona na terenie strefy musi być wydzielona organizacyjne. Wielkość zwolnienia podatkowego określa się przy tym w oparciu o dane jednostki prowadzącej działalność na terenie SSE (§ 5 ust. 5 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych). Przez wyodrębnienie organizacyjne należy rozumieć, zgodnie z interpretacją dokonaną przez Ministra Finansów (pismo Ministra Finansów z 31 października 2003 roku), wyodrębnienie rachunkowe (w tym majątkowe) oraz kadrowe. Wydzielenie organizacyjne może się również odbywać poprzez utworzenie oddziału, który będzie prowadził wyodrębnione księgi rachunkowe.
Podsumowanie
Prowadzenie działalności na terenie SSE wiąże się ze znaczącym zakresem pomocy publicznej w obszarze podatku dochodowego. Chcąc z niej skorzystać należy jednak pamiętać o warunkach określonych w szczególności w przepisach ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i przepisach wykonawczych.
Źródło obrazu: wikipedia.org. Autor: Shubert Ciencia. Licencja: CC BY-2.0.
